گنج خانلو علیه، طالعی علیرضا، مرادی پرویز، سبکدست منیژه. بررسی تنوع کاریوتیپی اکوتیپ های خارمریم با استفاده از روشهای آماری چند متغیره. فصلنامه علمی ژنتیک نوین. 1399; 15 (4) :371-380
URL: http://mg.genetics.ir/article-1-117-fa.html
پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
چکیده: (1397 مشاهده)
در این پژوهش تنوع کاریوتیپی درون گونه ای، 17 جمعیت خار مریم از مناطق جغرافیایی مختلف ایران و یک جمعیت از بوداپست مجارستان بررسی شدند. برای تهیه نمونه کروموزومی مناسب یک و نیم سانتی متر از نوک ریشه جدا و پس از پیش تیمار تثبیت ، در نهایت از کاریوتیپ عکسبرداری و عدد پایه کروموزومی در همه اکوتیپها برابر با17 x=و تعداد کروموزوم بصورت 2n=34 بهدستآمد. بین اکوتیپها از لحاظ شاخص های تقارن کاریوتیپی DRL،S% ، TF%، A1 و A2 اختلاف بسیار معنیداری در سطح یک درصد وجودداشت که نشاندهنده وجود تنوع ژنتیکی بین اکوتیپهای مورد مطالعه بود. با توجه به این نتایج، اکوتیپ رامهرمز و سپس اکوتیپ شوشتر به عنوان نامتقارنترین و متکاملترین اکوتیپ و اکوتیپ نجفآباد و اکوتیپ کرج2 به عنوان متقارنترین و نامتکاملترین اکوتیپها در نظر گرفتهشدند. از لحاظ شاخصهای اختلاف دامنه نسبی طول کروموزوم(DRL) ، طولنسبی کوتاهترین کروموزوم (S%) ، درصدشکلکلی) (TF% ، شاخص نامتقارنی درونکروموزومی A1)) و شاخص نامتقارنی بینکروموزومیA2) ) اختلاف بسیار معنیداری در سطح یک درصد وجود داشتکه نشاندهنده وجود تنوع ژنتیکی بین اکوتیپهای مورد مطالعه از لحاظ این صفات میباشد. براساس تجزیه خوشهای صفات کاریوتیپی جمعیتها به سه گروه تفکیک شدند. بیشترین فاصله بین دو اکوتیپ رامهرمز و نجفآباد وجودداشت. برای تعیین سهم هریک از صفات کاریوتیپی در ایجاد تنوع بین اکوتیپها، تجزیه به عاملها انجامشد و سه عامل اول، دوم و سوم در مجموع بیش از 87 درصد از تنوع موجود در بین جمعیتها را توجیه نمودند. نتایج تجزیه کاریوتیپی نشان داد که بین اکوتیپهای خارمریم در ایران تنوع کاریوتیپی بالایی وجود دارد بهطوریکه میتوان از آنها در برنامههای بهنژادی و وسیع کردن تنوع ژنتیکی در خزانه ژنی بهره برد.
نوع مطالعه:
پژوهشی کامل |
موضوع مقاله:
ژنتیک گیاهی دریافت: 1398/7/17 | پذیرش: 1399/6/11 | انتشار: 1399/11/14