پرورش ملکه همواره یکی از محورهای اصلی زنبورداری است که نیازمند تجربه و استفاده از تکنیک‌های نوین و علمی می‌باشد. استفاده از ابزارهای نوین در فرآیند پرورش ملکه، از جمله سلول‌های پرورش، بر ابعاد ملکه از نظر کیفیت و پارامترهای فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی تأثیرگذار است. همچنین، این واقعیت پذیرفته شده است که کیفیت ملکه‌ها مستقیماً با وزن و اندازه ملکه‌ها در زمان تولد ارتباط دارد. بنابراین هدف اصلی از مطالعه حاضر مقایسه پرورش ملکه با سه اندازه مختلف (کوچک، متوسط و بزرگ) تحت تأثیر تنش‌های دمایی بر بیان ژن‌های پروتئین‌های شوک گرمایی بود. برای دستیابی به این هدف، از 36 ملکه در یک آزمایش فاکتوریل 3×2 با اندازه‌های مختلف ملکه (بزرگ، متوسط و کوچک) و در دو سطح تنش (دمای پایین‌تر از چهار درجه سانتی‌گراد و دمای بالای 40 درجه سانتی‌گراد) به صورت کاملاً تصادفی با 6 تیمار و 6 تکرار استفاده شد. برای استخراج RNA از نمونه‌های منجمد مخلوط قسمت قفسه سینه 3 ملکه استفاده شد. کیفیت و کمیت RNA استخراج شده به‌ترتیب با استفاده از ژل آگارز و نانودراپ بررسی شد. سپس cDNA سنتز شده و بیان نسبی ژن‌ها با استفاده از Real-Time PCR تحلیل شد. نتایج نشان داد که ملکه‌های با جثه بزرگ‌تر مقاومت بیشتری در مقابل تنش‌های گرمایی از خود نشان دادند (P=0.01)؛ اما در تنش‌های سرمایی، تفاوت معنی‌داری به لحاظ جثه ملکه مشاهده نشد. به‌طور کلی، اندازه سلول‌های پرورش ملکه بر تحمل استرس‌های گرمایی تأثیرگذار بود اما بر روی استرس‌های سرمایی مؤثر واقع نشد.