TY - JOUR T1 - The effects of water deficit stress and chitosan on cineole synthase gene expression and 1,8-cineole content in sage (Salvia officinalis) TT - اثر تنش خشکی و کیتوزان بر بیان ژن سینئول سنتاز و ماده 1و8-سینئول در گیاه مریم‌گلی (Salvia officinalis L.) JF - MGJ JO - MGJ VL - 14 IS - 4 UR - http://mg.genetics.ir/article-1-125-fa.html Y1 - 2020 SP - 327 EP - 336 KW - Essential oil KW - GC-MS KW - Monoterpene KW - real time PCR N2 - مریم‌گلی یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی و معطر و دارای اثرات ضدسرطانی، آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی می‌باشد. یکی از اجزای اصلی اسانس این گیاه، مونوترپن 1و8-سینئول است که مسئول برخی از این اثرات می‌باشد. در این تحقیق، اثر تنش خشکی در سه سطح 60 (ملایم)، 75 (جزئی) و 100 (کنترل) درصد ظرفیت زراعی مزرعه و محلول پاشی برگی کیتوزان در چهار سطح آب‌مقطر (کنترل)، اسید استیک (کنترل)، 25/0 و 5/0 گرم در لیتر کیتوزان بر بیان ژن سینئول سنتاز در ریشه و محصول نهایی این ژن، 1و8-سینئول، در شاخساره‌های گیاه مریم‌گلی در یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. بیان ژن نسبی سینئول سنتاز و مقدار 1و8-سینئول به ترتیب با استفاده از روشReal-Time PCR و دستگاه کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC-MS) اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی بیان ژن مورد مطالعه و ماده 1و8-سینئول را به شدت افزایش می‌دهد. همچنین محلول پاشی کیتوزان، به‌ویژه در مقدار 5/0 گرم در لیتر موجب افزایش بیان ژن سینئول سنتاز در ریشه و ماده 1و8-سینئول در شاخساره‌های این گیاه شد. در کل، تنش خشکی مؤثرتر از کیتوزان در افزایش میزان بیان ژن سینئول سنتاز و مقدار 1و8-سینئول بود. بیشترین میزان بیان ژن سینئول سنتاز و مقدار 1و8 سینئول در حضور همزمان تنش خشکی (ملایم) و کیتوزان (5/0 گرم در لیتر) به‌دست آمد. در شرایط تنش خشکی جزئی، بیان ژن مورد مطالعه افزایشی نداشت اما افزایش محصول نهایی آن در شاخساره‌ها مشاهده شد. این نتایج برای اولین بار نشان داد که تنش خشکی و کیتوزان می‌توانند باعث افزایش بیان ژن سینئول سنتاز در سطح رونوشت‌برداری در ریشه‌های گیاه مریم‌گلی شوند. بنابراین، با اعمال تنش رطوبتی همراه با کیتوزان، متابولیت 1و8-سینئول می‌تواند در گیاه مریم‌گلی افزایش یابد. M3 ER -