علف‌های هرز از مهمترین محدودیت‌های زیستی در کشاورزی هستند که با رقابت با گیاهان زراعی بر سر نور، مواد غذایی، آب و فضا آثار متعدد زیانباری را بر روی رشد و نمو و کیفیت و کمیت عملکرد این گیاهان دارند. گلایفوسیت یکی از مهمترین علف‌کش‌هایی است که به‌طور گسترده در جهان استفاده می‌شود و اثر بازدارنده بر آنزیم EPSPS (5-enolpyruvylshikimate-3-phosphate synthase) دارد که آنزیمی کلیدی در مسیر ساخت اسید آمینه‌های آروماتیک است. هدف اصلی این پژوهش استفاده از یک ژن با منشا گیاهی برای ایجاد مقاومت به علف‌کش در همان گیاه بود. بنابراین ژن EPSPS از گیاه نخود (Cicer arietinum L.) همسانه‌سازی و دو اسید‌آمینه آن (Pro187Ala و Thr183Ile) که ایجاد مقاومت به علف‌کش گلایفوسیت می‌نمایند اصلاح شد. عملکرد ژن مذکور در گیاه مدل توتون (Nicotiana tabacum L.) بررسی شد. قابلیت باززایی برگ‌های گیاهان توتون تراریخته که ژن EPSPS اصلاح شده از گیاه نخود را بیان می‌کنند در غلظت‌های مختلف علف‌کش گلایفوسیت) از صفر تا 1 میلی‌مولار( مورد بررسی قرار گرفت و برگ‌ها  در همه غلظت ها حتی در غلظت 1 میلی‌مولار باززایی شدند. این گیاهان همچنین در گلخانه با غلظت 1% گلایفوسیت اسپری شدند و زنده ماندند. در آخر ژن EPSPS اصلاح شده نخود انتخاب مناسبی برای ایجاد گیاهان زراعی تراریخته مقاوم به علف‌کش گلایفوسیت در آینده خواهد بود.

واژه‌های کلیدی: گلایفوسیت، EPSPS، علف‌کش، TIPS، TIPA

متن کامل [PDF 617 kb]   (363 دریافت)