گونههای زیادی از آژیلوپس در ایران وجود دارند که بسیاری از آنها مقاوم به بیماری زنگ گندم هستند. بنابراین با توجه به توانایی بیمارگرها در شکستن مقاومت، پژوهشهایی که در زمینه شناسایی و بهرهگیری از این گونهها صورت نگرفته است، کافی نیست. برخی از این گونهها از لحاظ ظاهری به هم شباهت دارند اما دارای سطح پلوئیدی متفاوت هستند. بههمین دلیل سطح پلوئیدی گونههای Aegilops crassa، Ae. neglecta و Ae. vaviloviiتوسط دستگاه فلوسایتومتری تعیین شد و از گیاه Ae. tauschii (2n=2x=14) بهعنوان مرجع استفاده شد. محتوای ژنوم گونههایAe. crassa و Ae. neglecta حدود دو برابر گیاه مرجع بود و بنابراین بهعنوان گونه تتراپلوئید (2n=4x) شناسایی شدند درحالیکه این مقدار در Ae. vavilovii که هگزاپلوئید (2n=6x) بود، حدود سه برابر بود. بهمنظور شناسایی مقاومت به زنگ برگ، 49 ژنوتیپ خالص از گونههای Ae. crassa،Ae. neglecta، Ae. geniculata، Ae. kotschyi و Ae. biuncialis و گونه Ae. vavilovii بررسی شدند. ابتدا یوریدینیوسپورهای چهار پاتوتیپ بر روی رقم گندم روشن که حساس به زنگ برگ میباشد، در گلخانه تکثیر شدند. سپس، همه ژنوتیپها در مرحله دو برگی در شرایط 100 درصد رطوبت و 24 ساعت تاریکی با این پاتوتیپها مایهزنی شدند. بعد از دو هفته، نمرهدهی براساس مقیاس 0 تا 4 انجام شد و ژنوتیپها طیف وسیعی از بسیار مقاوم (0;=) تا کاملا حساس (3+) را نشان دادند. در ارزیابی مقاومت در مرحله گیاه کامل نیز، سطوح متفاوتی از مقاومت (MR تا R) مشاهده شد. این پژوهش مقدمهای بر شناسایی ژنهای مقاومت در این ژنوتیپها و نوع عمل آنها در پژوهشهای بعدی میباشد.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |