دوره 18، شماره 1 - ( 3-1402 )
جلد 18 شماره 1 صفحات 19-13 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Pourtabrizi S, Kazemipour A, Mohamadi-Nejad Q, Khajoeinejad G, Abdolshahi R. Genetic linkage of an unknown gens controlling awn length and Vrn-D1 gene in bread wheat. MGj 2023; 18 (1) : 2
URL: http://mg.genetics.ir/article-1-1790-fa.html
URL: http://mg.genetics.ir/article-1-1790-fa.html
پورتبریزی ثریا، کاظمی پور علی، محمدی نژاد قاسم، خواجویی نژاد غلامرضا، عبدالشاهی روح اله. پیوستگی ژنتیکی ژن ناشناخته کنترل کننده وجود ریشک و ژن Vrn-D1 در گندم نان. فصلنامه علمی ژنتیک نوین. 1402; 18 (1) :13-19
دانشگاه شهید باهنر کرمان- دانشکده کشاورزی
چکیده: (462 مشاهده)
ژن‌های Vrn کنترل عادت رشدی گندم (بهاره و پائیزه) را بر عهده دارند. علاوه بر این، این ژن‌ها نقش کلیدی در زمان گلدهی و زودرسی گندم ایفا می‌نمایند و در پژوهش‌های تحمل به خشکی بسیار مورد توجه هستند. در پژوهشی که به‌منظور ایجاد لاینهای ایزوژن برای ژن‌های Vrn-B1 و Vrn-D1 طراحی شده بود، در نسل BC5F5 حاصل از تلاقی برگشتی روشن (والد گیرنده) و اکسکلیبر (والد بخشنده) مشخص شد برخی از لاینهای ایزوژن دارای ریشک هستند. از آنجا که والد تکراری بی ریشک و زمینه ژنتیکی لاینهای ایزوژن با احتمال 99/99 درصد مشابه بود احتمال این که ژن کنترل‌کننده ریشک مستقل از دو ژن مورد نظر باشد رد شد. مشخص شد لاینهای ایزوژن ریشک‌دار و بدون ریشک به‌‌ترتیب حامل آلل Vrn-D1 و Vrn-D1a هستند. بنابراین مشخص شد ژن کنترل‌کننده ریشک و ژن Vrn-D1 با هم ارتباط دارند و دو فرضیه لینکاژ ژنتیکی و پلیوتروپی مطرح شد. برای یافتن دلیل ژنتیکی این ارتباط، علاوه بر ارقام روشن و اکسکلیبر، ارقام رخشان، شاهپسند، مهدوی و کلحیدری نیز مورد ارزیابی ژنتیکی قرار گرفتند. نتایج این ارزیابی‌ها نشان داد ارقام ریشک‌دار شاهپسند، مهدوی و کلحیدری دارای ژنوتیپ Vrn-D1/Vrn-D1 و رقم ریشک‌دار رخشان دارای ژنوتیپ Vrn-D1a/Vrn-D1a است. از این رو فرضیه پلیوتروپی رد و مشخص شد ژنی که با فاصله نزدیک از Vrn-D1 قرار دارد ریشک‌داری را کنترل می‌نماید. فاصله این دو ژن چنان کم است که در 14 نسل تکثیر جنسی، بین آن‌ها کراسینگ اور رخ نداده است. مکان ژنی Vrn-D1 بر روی کروموزم 5D قرار دارد و آلل Vrn-D1a عادت رشدی بهاره را کنترل می‌نماید. سه ژن شناخته شده بر روی کروموزوم‌های 4A، 5A و 6B ریشک‌داری را کنترل می‌نمایند و تا کنون ژن شناخته شده مهمی بر روی کروموزم 5D شناسایی نشده است. بنابراین، ژنی که با فاصله کمی از Vrn-D1 قرار دارد و ریشک‌داری را کنترل می‌نماید تا کنون ناشناخته باقی‌مانده است. در این پژوهش مشخص شد فنوتیپ بی‌ریشک بودن با آلل Vrn-D1a لینکاژ دارد. از آنجا که بی‌ریشک بودن صفت مطلوبی نیست، پیوستگی این دو ژن ارزش زراعی رقم را کاهش می‌دهد.
شماره‌ی مقاله: 2
نوع مطالعه: پژوهشی کامل |
موضوع مقاله:
ژنتیک گیاهی
دریافت: 1401/6/29 | پذیرش: 1401/12/24 | انتشار: 1402/2/17
دریافت: 1401/6/29 | پذیرش: 1401/12/24 | انتشار: 1402/2/17
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
