گروه ژنتیک و بهنژادی گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
چکیده: (2565 مشاهده)
خویشاوندان وحشی گندم بهعنوان منبع ژنی ایدهآلی جهت بهبود تحمل تنش خشکی در گندم شناخته شدهاند. هدف از این تحقیق ارزیابی الگوی بیان برخی از ژنهای آنتیاکسیدانتی شامل MnSOD، APX و GPX در گونههای مختلف زراعی و وحشی گندم تحت شرایط عدم تنش (90 درصد ظرفیت زراعی) و تنش خشکی شدید (25 درصد ظرفیت زراعی) بود. بدین منظور آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار (دو تکرار بیولوژیک و دو تکرار تکنیکی) جهت مقایسه پنج گونه Aegilops و دو گونه Triticum بههمراه دو رقم شاهد گندم نان مقاوم (سیروان) و حساس به خشکی (دریا) در شرایط گلخانه اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس برای میزان بیان نسبی ژنهای مورد ارزیابی نشان داد اثر تنش، گونه و اثر متقابل بین تنش و گونه برای کلیه ژنها معنیدار بود. تنش خشکی منجر به افزایش بیان ژنهای APX، MnSOD و GPX بهترتیب بهمیزان 55/9، 64/12 و 18/10 برابر بیشتر نسبت به شرایط عدم تنش شد. علاوه بر این، نتایج بهدست آمده از مقایسه گونههای مختلف نشان داد الگوی بیان ژن در بین گونههای مختلف نیز متفاوت است. از مهمترین نتیجه بهدست آمده از این تحقیق میتوان به افزایش بیان ژنهای بررسی شده در گونههای Ae. tauschii، Ae. speltoides و Ae. cylindrica نسبت به دیگر گونهها و رقم مقاوم شاهد در شرایط تنش خشکی اشاره نمود. بنابراین انجام مطالعات تکمیلی جهت تعیین ساز و کارهای مرتبط با تحمل تنش خشکی در این گونهها توصیه میشود.
نوع مطالعه:
پژوهشی کامل |
موضوع مقاله:
ژنتیک گیاهی دریافت: 1397/4/3 | پذیرش: 1397/7/15 | انتشار: 1398/7/10