گلدسته مریم، نژاد ستاری طاهر، مهرگان ایرج. روابط فیلوژنتیکی تعدادی از گونههای گندمیان بر اساس توالی ژنهای گلوتنین. فصلنامه علمی ژنتیک نوین. ۱۳۹۷; ۱۳ (۴) :۵۲۵-۵۳۵
URL: http://mg.genetics.ir/article-۱-۸۷-fa.html
گروه زیستشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده: (۲۶۲۳ مشاهده)
گندم مهمترین گیاه زراعی و منبع اصلی غذا برای بیش از40 درصد مردم جهان است. این گیاه دارای دامنه سازگاری زیادی بوده و در ناحیه بسیار وسیعی از دنیا کشت و کار میشود. اهمیت گندم به دلیل خصوصیات ویژه جذب آب و کشسانی خمیر آن است که ناشی از وجود پروتئین گلوتن در آندوسپرم دانه گندم است. با توجه به اینکه این پروتئینها در سایر گونههای خویشاوند گندم هم حضور دارند، تنوع گلوتنینهای دانه در گندم و هفت گونه خویشاوند نزدیک آن با استفاده از چهار آغازگر اختصاصی برای گلوتنینها مورد بررسی قرار گرفتند. توالیهای قطعات تکثیر شده با اطلاعات بانک اطلاعاتی NCBI مقایسه شده و توالیهایی که بیش از 90 درصد با یک LMW-Gs و یا HMW-Gs گندم شباهت داشت برای تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج بیانگر شباهت زیاد گلوتنینها در میان گندم و سایر گونههای خویشاوند آن بود. با اینحال مشاهده شدهاست که در اغلب موارد قطعات مشابه، تکثیر شده در گونههای مختلف دارای تفاوتهایی با یکدیگر بوده و تنوع برای توالی نوکلوئوتیدها در میان این گونهها وجود دارد. بررسی روابط فیلوژنتیکی میان گونهها نشان داد که گونه T. aestivum با گونه T. boeoticum که دارای ژنوم A است و همچنین با گونه Ae. tauschii که والد ژنوم D گندم است، از نظر ساختار ژنهای کدکننده گلوتنینها دارای شباهت زیادی بوده و در خوشههای فیلوژنتیکی نزدیک به هم قرار گرفتند. دو گونه Ae. juvenalis و Ae. vavilovi اگرچه شباهت زیادی با یکدیگر نشان نمیدهند، اما هر دو دارای شباهت زیادی با گونه والدی Ae. crassa بوده و معمولا با این گونه در یک گروه قرار گرفتند. وجود تنوع وسیع برای این پروتئینها در میان خویشاوندان گندم و همچنین روابط فیلوژنتیکی نزدیک و تلاقیپذیری این گونهها با گندم نوید بخش استفاده از این تنوع ژنتیکی در برنامههای اصلاحی گندم است.
نوع مطالعه:
پژوهشی کامل |
موضوع مقاله:
ژنتیک گیاهی دریافت: 1397/7/24 | پذیرش: 1397/12/15 | انتشار: 1398/7/10