در این پژوهش برای بررسی قابلیت استفاده از صفات وزن تولد گوساله و طول دوره آبستنی در بهبود ارزیابی ژنتیکی سخت‌زایی در نخستین شکم زایش گاوهای هلشتاین ایران از 29950 رکورد صفات گوساله‌زایی استفاده شد. این رکوردها طی سال‌های 1383 تا 1392 در 131 گله تحت پوشش مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی کشور ثبت شده بودند. پس از بررسی نقش اثرات ژنتیکی مستقیم و مادری و تعیین مدل مناسب برای هر صفت، قابلیت پیش‌بینی چهار مدل مختلف ارزیابی ژنتیکی سخت‌زایی با استفاده از دو معیار میانگین مربعات و همبستگی بین مقادیر مشاهده شده و پیش‌بینی شده مقایسه شد. این چهار مدل شامل مدل تک صفتی سخت‌زایی، مدل دو صفتی سخت‌زایی و وزن تولد گوساله، مدل دو صفتی سخت‌زایی و طول دوره آبستنی و مدل سه صفتی سخت‌زایی، وزن تولد و طول دوره آبستنی بودند. از بین مدل‌های مورد مقایسه، مدل دارنده اثرات ژنتیکی افزایشی مستقیم و ژنتیکی افزایشی مادری، بدون در نظر گرفتن کوواریانس بین آن‌ها، مدل مناسب برای برآورد اجزاء واریانس صفات گوساله‌زایی بررسی شده در این پژوهش تشخیص داده شد. مقایسه مدل‌ها بر اساس قابلیت پیش‌بینی نشان داد که مدل دو صفتی سخت‌زایی و وزن تولد گوساله (به‌عنوان صفت همبسته) در مقایسه با مدل تک‌صفتی سخت‌زایی و مدل دوصفتی سخت‌زایی و طول دوره آبستنی میانگین مربعات خطای کمتر و همبستگی بین مقادیر مشاهده شده سخت‌زایی و مقادیر پیش‌بینی شده بیشتری دارد. بین قابلیت پیش‌بینی مدل دو صفتی سخت‌زایی و وزن تولد گوساله و مدل سه صفتی سخت‌زایی، وزن تولد گوساله و طول دوره آبستنی تفاوتی وجود نداشت. وزن تولد گوساله را می‌توان به‌عنوان صفت همبسته مناسب جهت ارزیابی ژنتیکی سخت‌زایی در شکم اول گاوهای هلشتاین ایران در نظر گرفت.